Wat is Monnikenwerk?
In de sobere ruimte van een middeleeuwse kerk werken tien kunstenaars zes woensdagen aan hun monnikenwerk – kunst, die soms raakt aan iets dat groter is dan wij. Aan het einde van de werkdag zijn bezoekers welkom om kerk en kunst te ervaren. Dit is de tweede editie en ook nu hopen de deelnemers samen met bezoekers te ontdekken waartoe de verstilde sacrale ruimte van een kerk uitnodigt. Omdat vorig jaar voor zowel kunstenaar als bezoeker een ontroerende ervaring was, doen dit jaar in negen kerken tien kunstenaars mee.
Monnikenwerk vond plaats op de woensdagen 17, 24 en 31 juli en 7, 14 en 21 augustus. Ronde Noord liep van Baflo, Den Andel, Saaxumhuizen en Eenrum naar Westernieland. Ronde Oost was in Loppersum, Eenum, Leermens en Westeremden. De kerken waren open voor bezoek van 17.00 – 20.00 uur.
Het meest was ik betrokken bij Loppersum. Hanneke Somer liet zich inspireren door de schilderingen over het leven van Maria in de Mariakapel en het leven van Christus in het koor, die voor haar symbool staan voor het leven. In 6 thema’s: Geboorte – Verbinding – Lijden – Toewijding – Dood – Opstanding werkte ze aan haar Boek van Leven. Elk thema gaf ze vorm in beeld en tekst, waarbij ze gebruik maakte van woorden, citaten, beelden van andere kunstenaars, haar eigen ervaringen en innerlijke rijkdom. Ook de versleten plavuizen van de schatkamer, teksten van graven en de plafondschilderingen vinden we terug in haar werk. Heel duidelijk merk je haar fascinatie door middeleeuwse kunst. Op haar pelgrimstochten heeft ze in vele kerken schetsjes gemaakt om de schoonheid ervan op haar in te laten werken. Niet alleen het zichtbare, maar ook de gesprekken hierover waren echt manna voor de ziel!
Eenum
In Eenum liet Josefien Alkema zich in de kerk inspireren. Met materialen uit de natuur, waaronder takjes, bladeren, stelen en bloemen maakt ze prachtige tekeningen waarmee ze door diverse technieken prachtige werken tot stand brengt. In de kerk lagen de banken bezaaid met vers werk, houtskooltekeningen en dit alles nodigde uit tot gesprek.
In Leermens vonden we Marc de Groot. Voor hem is kunst maken een innerlijk proces waarbij het soms lukt om af te stemmen op een groter geheel en verbinding te maken met een universeel bewustzijn. De omgeving en ruimte hebben voor hem invloed op dit proces. Marc maakt gebruik van hetgeen hij vindt in de natuur, zoals zaden en pluizen. In Leermens was hij bezig met zijn reusachtig werk van pluizen, afkomstig van de Kardoen, een distel, verwant aan de Artisjok. Ieder pluis die hij vastlijmt is aanvankelijk gesloten, maar eenmaal plaats gekregen op zijn Monnikenwerk openen de donzige haartjes zich en leggen hun hart bloot. Ook hier was het gesprek weer om heel erg over na te denken. De overdaad en schoonheid van alles wat zich bevindt in de natuur. Ook het meditatief aspect om elk zaadje of pluisje afzonderlijk te gebruiken in je werk, 100 per avond en duizenden in het geheel!
Tot slot Westeremden, waar Wilma Drooger een pad maakte in het koor van de kerk van kleine getekende bloemen, die herinneren aan een tijd van vieren en rouwen. Het maken van de bloemen ontstond uit rouw en troost om een geliefd mens nooit te vergeten maar blijvend te herinneren. Naarmate de tijd verstreek hebben de bloemen meer kleur gekregen en een enkel glasplaatje zal ze beschermen. Het is niet erg om te blijven tekenen, te maken en creëren, het is niet erg als het nooit afkomt en het einde niet in zicht is. Eindeloos is de tijd na verlies, tijd is in een ander daglicht komen te staan. Hoe herkenbaar voor velen en hoe veelzeggend ook haar opmerking: Verdriet is de tol die we betalen voor liefde. Dit alles samen was zo ontzettend de moeite waard, dat ik hoop dat er het volgend jaar een vervolg op komt, zodat nog meer mensen hiervan kunnen genieten!
Jos Boven-Klungel
