De titel van het boek spreekt mij aan. Ik heb het niet gelezen, wel een paar besprekingen ervan. De schrijfster is microbioloog en columnist van NRC Handelsblad, Rosanne Hertzberger. Zij schreef: Het grote niets – waarom we te veel vertrouwen hebben in de wetenschap.
Rosanne Hertzberger is wetenschapper, zij is er niet op uit om de wetenschap af te breken. Ik zou dat ook zeker niet willen: we hebben veel, heel veel te danken aan het onderzoek van de wetenschap. Om maar wat te noemen: medische en technische vooruitgang.
Maar Rosanne Hertzberger signaleert dat onze moderne maatschappij de wetenschap voor alles wil inzetten, en dat er een onbeperkt vertrouwen in is. Ze schrijft: ‘Men zou gewoon weer eens wat kunnen proberen te geloven, in plaats van het bewezen te willen zien’. Daarmee pleit ze natuurlijk niet voor het geloof in bijvoorbeeld kabouters. Maar ze wil aangeven dat de wetenschappelijke kijk maar één kijk op de zaak is.
Neem bijvoorbeeld een boom: met een wetenschappelijke blik kijk je heel anders naar een boom dan met een dichterlijke blik. De wetenschappelijk blik onderzoekt bijvoorbeeld hoe de boom groeit. De dichterlijke blik zal de boom in een gedicht beschrijven als een vriend onder wiens bladeren je kunt schuilen (zoals Fetze Pijlman deed). Beide manieren van kijken hebben hun waarde.
Een gelovige manier van kijken heeft ook waarde, maar niet als vervanging van wetenschap. Het is gewoon een andere manier van kijken, die zoekt naar de zin van alles. Dat laatste doet de wetenschap niet, het valt buiten haar blikveld.
domie Tjalling