Column geschreven en uitgesproken door Epco Wijngaarden bij de overdracht van de Petrus en Pauluskerk aan de SOGK.
Ik ben nog relatief nieuw in het “vak” kerkrentmeester. En daarbij soms onnozel naïef. Toen ik voor het eerst hoorde over de bruidsschat en de hoogte daarvan dacht ik: “We zijn als gemeente Maarland schappelijk, we trekken de Stichting niet het vel over de oren.”
Mijn collega’s (veertig en twintig jaar in het vak) corrigeerden dat beeld rap. Wij moesten bij de overdracht iets mee geven.
Dat was even wennen. Ik ken het begrip bruidsschat uit het prachtige Bijbelverhaal van Jacob, die zeven jaar werkt voor zijn schoonvader om te mogen trouwen met zijn dochter Rachel. Laat ik eerlijk zijn, ik heb dat gedrag bij de stichting in personen van Peter en Jur de afgelopen zeven jaar niet waargenomen. In het verhaal moet Jacob dan nog een keer zeven jaar aan de bak omdat de dochters verwisseld zijn, maar met de omvang van onze kerkgebouwen is zo’n verwisseling wat lastig te realiseren.
U merkt dat ik het begrip bruidsschat gender neutraal toepas op de mannelijke Petrus en Pauluskerk. Dat past wel bij het licht vrijzinnig karakter van Maarland.
Ik had ook zo’n naïef moment toen we de overdracht gingen bespreken met de Stichting. Ik zei tegen Jur: “Best wel veel vijftig kerken”. Dat bleken er bijna honderd te zijn. Bij Jacob zal menig man nog denken: “Die heeft het goed voor elkaar, twee vrouwen .”
Bij honderd wordt het wel wat veel en onoverzichtelijk. Dat begint meer te lijken op de harem van Salomo.
Onwillekeurig denk je dan: krijgt onze bruid dan genoeg aandacht. Laat ik dit zeggen: Aan de conditie van deze bruid zal het niet liggen! We hebben de afgelopen zeven jaar gewerkt aan herstel en restauratie. Ik heb daar zelf het staartje van meegemaakt en besef hoeveel dat heeft gevraagd van met name kerkrentmeesters.
Van de 13e tot 16e eeuw is gebouwd aan deze kerk. Ik probeerde me daar deze week, tevergeefs, een voorstelling van te maken. Bouwen, eigenlijk met niet veel meer dan de blote handen, geen bouwkranen, wel stikstofneutraal. En nu kijken deze gewelven al eeuwen op ons neer. Zoals Sytze de Vries het zo mooi verwoordt:
Dit huis van hout en steen, dat lang
de stormen heeft doorstaan,
waar nog de wolk gebeden hangt
van wie zijn voorgegaan.
In die geschiedenis voel ik me een kleine schakel. Ik vind het een vreemd idee dat mede door mijn handtekening de kerk wordt overgedragen, een wending in die lange geschiedenis.
Als titel heb ik gekozen voor “Een verstandig besluit”. Want zo voelt het voor mij. Zo benoemen ook gemeenteleden het. Een verstandig besluit heeft een rauw randje. Alsof je jezelf moet overtuigen dat de beslissing juist is. U herkent dat waarschijnlijk ook wel uit uw privé leven.
Maar ik ben er van overtuigd dat deze kerk blijft. Dat ook de toekomstige generaties inzien hoe uniek dit historisch erfgoed is. En dat de Stichting als eigenaar en wij als huurder goed op haar zullen passen.
