K E R K J E S P E L E N
Het zat er al jong in: toen ik een kind was speelde ik kerkje. Het was een ongevaarlijk spel. Een stuk ongevaarlijker dan het voetballen, dat ik daarna ontdekte. Spelen wij als gemeente elke zondag en soms door de week ook kerkje, een ongevaarlijk gezelschapsspel voor liefhebbers? Wat is kerk zijn, wat is de kern van kerk zijn?
Is het de dominee?
Nee, het is niet de dominee. Hoewel de dominee zichzelf soms erg belangrijk vindt, hij of zij is slechts voorbijganger. Hoewel veel mensen afrekenen met de kerk, omdat dominee zus of dominee zo toen dit of dat heeft gedaan en toen zijn zij afgehaakt. Zonde, want zo laten zij zich de kerk afnemen en staan ze voortaan wat passief aan de kant.
Is het het gebouw?
Nee, het is niet het gebouw. Hoewel het je wel veel kan doen, als je in een gebouw kerkt waar de wolk gebeden van jaren en jaren hangt. Voor veel mensen buiten de kerk valt de kerk wel samen met het gebouw. Ze zien zo’n prachtig en oud gebouw staan en daaraan koppelen ze de gedachte: de kerk is machtig, de kerk moet wel rijk en groot zijn.
Is het de liturgie?
Nee, het is niet de liturgie. Hoewel het in de beleving van je geloof een grote rol kan spelen. De één houdt nu eenmaal meer van handjes in de lucht & voetjes van de vloer, een ander zoekt stilte en inkeer. Maar de kerk is niet een vereniging tot bevordering van de juiste liturgie.
Is het de clubgeest?
Nee, het is niet de clubgeest. Hoewel de kerk een groep van gelijkgestemden is, is er geen sprake van een clubgeest. Een club of een vereniging doet aan klaverjassen, voetballen of gedichten lezen. De clubgeest bindt je aan de club. In de kerk is er een Geest die je steeds weer wegstuurt, de kerk uit. En niet met als doel om zoveel mogelijk leden voor de club te werven (toegegeven, er zijn nogal wat kerken die dat niet begrijpen; blijkbaar zien zij hun kerk als club, die zij groter willen maken).
Het is de liefde van Christus.
Ja, het is de liefde van Christus. Dat is de kern van kerk zijn, dat is de stemming die in de kerk moet hangen. Liefde is gemakkelijk voor wie je wel aardig vindt, maar liefde geldt ook voor wie je niet aardig vindt: voor de eigenaardigen, voor degene aan wie je een hekel hebt en noem maar op. Liefde is dan ook niet lief zijn voor elkaar, liefde is de ander – ondanks alles kunnen zien in de liefde van Christus.
Kerkje spelen?
Nee, de kerk is geen club. De kerk is een samenraapsel van mensen, geraakt door de liefde van Christus. De kerk is een zootje gewone mensen, die er op uit gestuurd wordt met die liefde. Liefhebbers zijn ze, maar niet van een ongevaarlijk gezelschapsspel.
ds Tjalling Huisman